İletişim problemleri
Karşılıklı birbirini dinlemeden konuşmak
Konuşurken konunun zincir şeklinde değilde atlamalarla
değişmesi
Konuşan kişilerin bilgi birikimi ve konuşma tarzları
Kişilerin neye göre eşleştiği ve hangi duygu durumunda
oldukları
Problem çözme becerileri
Probleme ve çözüme bakış açıları
Tecrübeler ve planlar
Bunun gibi benzeri şeyler konuşurken ortaya çıkardığımız her
şeyin temelini oluşturur.
Ben hala insanların
nasıl böyle bir beyin geliştirebildiklerini hayretler içinde anlamaya çalışırken
bir yandan da o beyin hakkında nasıl bu şekilde düşünebildiğimin ne kadar daha
fazla hayret verici olabileceğini düşünmekle bir kafa karışıklığına doğru
sürüklenmekteyim. İnsanın mental fonksiyonları hakkında düşünüp yorum yapmak
gerçekten çok zor bir iş. Önce insanların doğuştan genlerinde sahip olduğu
güdülerini ve bunların öğrenmeyle nasıl şekillendiğini anlamak daha sonra
bunların alabileceği şekilleri ve daha sonra da tüm bunlardan nasıl bir özet
çıkarılabileceğini bulmak.
İyi bir örnek vermek istiyorum. bir anne hayal edin, iki
çocuğu olsun ve bu çocuklarından biri diğerinden biraz yaşça büyük ve daha
hareketli haylaz yaramaz bir şey olsun. Diğeri ise daha sessiz sakin ve uysal
olsun. Bu anne çocuklarına bir yiyeceği paylaştırmaya çalıştığında çocuklarının
nasıl davranacaklarını gayet iyi tahmin eder. Bu çocuklar 3 ve 2 yaşlarında
olsunlar. Birçoğumuz kardeşe sahip olmuşuzdur ve onların davranışlarını
ezberlemişizdir. Burada dikkat çekmek istediğim konu annenin çocuklarına nasıl
tepeden bakabildiği ve her şeyi olacakları çocuklarının bir gün boyunca
yapacakları tüm davranışları gayet iyi tahmin edebilir durumda olmasıdır. Bu
örneği şimdi bir şeye benzeteceğim. Tecrübe sahibi olan insanlar hiç birşey
bilmeyenlere tepeden bakarlar. Onları sınıflarlar ve organize ederler. Bu
kişiler devlet görevlileri çeşitli aydınlar yada kısacası hayatını mükemmel bir
gözlemci olarak yaşayabilmiş insanlara ait kavramları çok iyi sezebilmiş
kişilerdir. Bu insanlar çokşey görürler ve diğerlerini avuçlarında tutarlar.
Hayatınızı bir de tanrınızın gözünden değerlendirin. Belki
tanrının kafanızın içinden başka bir yerde olmadığının farkına varırsınız.
Düşünmek, özellikle doğru düşünmeye çalışmak gerçekten kolay değildir.
Kendinize hiçbir zaman yalan söylemeyin, sonra kendinizden nefret
edebilirsiniz.
Önce bir hiç olduğunuzun farkına varın, sonrada hiçlikten
zevk almaya bakın.
Seni her zaman koruyacak biricik şeyin ne olduğunun biliyor
musun? Onlar senin iç güdülerinin en saf halleridir, eğer bir zaman kafa
karışıklığından şikayetçi olursan sana tavsiyem içgüdülerini dinle; mutlu
olduğun yere git, korktuğun şeyden kaç. Seni koruyacak şeyler seni var eden
genlerindeki içgüdülerindir. Bu şekilde yaşamına devam edebilirsin.